Старинный обрядовый праздник «Сурхури».
Вирьял чăвашĕсем Пушкăртстанри
Стерлитамак районĕнчи Косяковка ялĕнче тата Гафури районĕнчи Антоновкăра
пурăнаççĕ. Основательно çак йăла-йĕркене ташăпа кăтартакан уява Косяковкара
анчах иртереççĕ. Ялĕ пуçланса кайни 130 çул. Çавăнтанпа пĕр поколении хыççăн
тепри уява мала илсе пырать.
Ĕлĕк авалтан çак уява иртерме ял-йышсем
пĕрле хăмла пухса сăра вĕретнĕ. Каç пулсан ирчен ташăсем ташласа пĕр-пĕрне
сăйланă. Уяв виçĕ шапхăртан тăрать. Малтан раштавра виçĕ каç ташлаççĕ, унтан
кивĕ çĕнĕ çулта тата 19-мĕш январьте.
Авалхи вăхăтра ташлакансем виçĕ поколении уйрăм ташланă: çамрăксем
хăйсем, вăтам çултисем, тата аслисем. Хальхи вăхăтра çамрăксем çеç уява ташăпа
илсе пыраççĕ. Нумайăшĕ темиçе çул ташлаççĕ, çавăнпа мăнаçланса мухтанаççĕ те.
Курма пухăннă çынсем умĕнче йăнăшсем тумалла мар, мĕншĕн тесен вĕсем ташшисене
пĕлеççĕ, кирлĕ чух пырса тÿрлетме те пултараççĕ. Ташшисем пĕлтерĕшлĕ, кунпек
ташăсем урăх нимле халăхра та çук.
1.
Вырăнта çаврăнса
2.
Çурăмпа çурăм
3.
Хулпа хул
4.
Улăшăнмалли ташă
5.
Çил вĕçтереççĕ
6.
Вир ашаççĕ
7.
Иккĕн кайса виççĕн килеççĕ
тата
ыттисем те. Пурĕ 11 (вунпĕр) тĕслĕ ташă. Пĕр ташăра 8 çамрăк
парлăн хире хирĕç тăрса çаврăна-çаврăна, улшăна-улшăна, тапăртатса
ташăпа пурнăçа кăтартаççĕ. Кăçал
çамрăксем Павлова Ксения, Владимирова Маргарита, Владимиров Александр,
Кузьмин Алексей, Белов Александр, Данилова Ирина хăйсен пултарулăхĕсемпе курма
килнисене савăнтарчĕç.
Тăхăннă
тумĕсем ытти чăвашсенни пек мар , вĕсем хăйне евĕрлĕ чечексем, узорсем тĕрлесе
тунă кĕпесемпе.
Ташă
кĕввисем те çаплах хăйне евĕрлĕ. Унта чăваш, мари, вырăс кĕввисенчен пухса тунă
кĕвĕсем. Çавăнпа та вăл кĕвĕсене нумай çул кармунпа вылякан ăстасем çеç выляççĕ.Степанов
Семен Иванович 1932-мĕш çулхи çын 20 çул кармунпа выляса уява илсе пырать.
Хăйĕн ĕмĕрне Çтерлĕри «Строймаш»
заводĕнче тимĕрçĕ пулса ĕçленĕ. Унăн умĕнчен Иванов Михаил Григорьевичпа Карпов
Николай кĕвĕ каланă, иккĕшĕ те халĕ ку тĕнчепе сывпулашнă. Халĕ кĕввисене
Павлов Федор Иванович вĕренсе илсе пырать.
Кăçалхи
уяв Новый Красный яр текен вырăс ялĕн ДК директорĕ Людмила Васильевна
Москононец тата çав ялĕн унчен пулă администрацин ертÿçи Лидия Васильевна
Федорова тăрăшнипе пурнăçа кĕчĕ. Çак çынсем вăй хуман пулсан çак уяв кăçал
пулас çукчĕ. Мĕншĕн тесен Косяковкăри клуб çунса кайнăранпа 20 çул. Çĕнĕ клуб
тума юписене çеç çапнă ха.
Пухăнса
уяв тума вырăн çук. Ташлакан хастар çамрăксене автобус тупса кÿршĕ ялти клуба
илсе килме тÿрĕ килчĕ. Пурăнакан чăваш халăхĕ хытă пăшăрханать, уява çухатасшăн
мар, анчах ирттерме вырăн çукки пĕлтерет. Эпир те çак авалхи уява кайса
куртăмăр. Ташăсене пăхса савăнтăмăр. Кармунне те каласа, пĕрле асăнмалăх фото
ÿкерчĕксем турăмăр.
Вĕсем
шутĕнче Чăваш вырсарни шкулĕн директорĕ Михайлов Л.П., Суук-Чишмари чăвашсен
историпе культура центрĕн директорĕ Матвеева С.С., Ансамбль «Элем» ертÿçи
Степанова Е.В.
Канашпа
ОЧК чан çапса кăшкăрса Косяковка ялĕнчи клуба часрах туса кĕме тăрăшасса
шанатпăр.
Епхÿри Калин
Чăваш вырсарни
шкулĕн директорĕ Л.П.
Михайлов
| 
